گزارش بانک جهانی (دلایل مناقشه ایران و شرکت نفت ایران-انگلیس)

ترجمه هما كریمی راد

140صفحه ، قطع رقعی ، 60  هزار تومان، چاپ اول: 1400

این كتاب تحلیلی است محرمانه كه با تشدید بحران میان ایران و شركت نفت ایران ـ انگلیس، به دست كارشناسان بانك جهانی در سال 1331 انجام گرفته است و آنها بر نكات بسیار عمیق تكیه كرده‌اند، از جمله حق اعمال حاكمیت ایران بر صنعت نفت خودش و انتقاد از رویه‌های اجرایی شركت نفت. شاید به همین دلیل بود كه چنین تحلیل ارزشمندی می‌بایست به مدت 60 سال در بایگانی محرمانه بانك جهانی پنهان بماند! اطلاعات ارزشمندی كه در متن تحلیل و پیوست‌های مختلف آن آمده است، روند طولانی برخورد ظالمانه شركت نفت با دولت ایران را آشكار می‌سازد و نشان می‌دهد كه قدرت مالی و شبكه درهم تنیده امپراتوری نفتی شركت، همگی بر پایه منافع سرشار حاصل از نفت ایران بنا شده است، در حالی كه ایران خود به این منابع مالی نیاز حیاتی داشت و توسعه همه جانبه‌اش در گرو برخورداری از منابع مالی لازم بود.

این گزارش بی‌طرفانه آن هم از جانب نهادی بین‌المللی، بیانگر رویكرد استعماری شركت و در واقع كشوری است (انگستان و حامیانش) كه مانع عظیمی در برابر بالندگی و پیشرفت ایران پدید آوردند و همچنان می‌بایست پاسخگو باشند.

كتاب در هفت فصل تنظیم شده است: مقدمه و خلاصه موضوع، امتیاز دارسی و اجرای آن، بهره‌برداری از منابع ایران با اعمال سیاست استعماری، تأكید مجدد بر حاكمیت ایران، مشكلات بازیابی تولید پس از ملی شدن، نتیجه‌گیری و پیوست‌های شش گانه.

110225